ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΟΣ ΣΟΛΩΜΙΚΟΣ ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ

Η ομάδα μας «Με ΠΑΡΕΑ χρωματίζουμε τη ζωή» αρχίζει το δεύτερο ετήσιο κύκλο πεζοποριών μας, με σεργιάνι στις ρούγες, στις σχισμάδες των μονοπατιών και στην θαλπωρή της φύσης του νησιού μας, με ένα περίπατο αφιέρωμα στο Διονύσιο Σολωμό που γίνεται σε συνεργασία με τους διοργανωτές του Zakynthos Night Run.

Την Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου ο περίπατος μας θα γίνει στα στενά της πόλης, στις πλατείες της, στη παραθαλάσσια ακτή, στα υψώματα του Ακρωτηριού και της Μπόχαλης ενώ στο τέλος θα διασχίσουμε το μονοπάτι της κοντής ή πλαϊνών που παρέπεμπε στην γλυκιά φύση του νησιού μας και το οποίο δυστυχώς κάηκε την προηγούμενη βδομάδα. 
Θα συναντηθούμε στις 11 πμ στη πλατεία του Αγίου Μάρκου στη πόλη και μαζί μας θα έχουμε ως ξεναγούς δύο ανθρώπους της παράδοσης, του πολιτισμού και των γραμμάτων : τον Γιάννη Δεμέτη, πρώην Διευθυντή του Μουσείου Σολωμού και επιφανών Ζακυνθίων, λόγιο και συγγραφέα καθώς και την Μαρία Σιδηροκαστρίτη, ερευνήτρια της παράδοσης και του Ζακυνθινού πολιτισμού.
Η ξενάγηση θα ξεκινήσει από την πλατεία του Αγίου Μάρκου ( ή αλλιώς Πλατύφορος) που αποτελούσε το πιο αξιόλογο κέντρο κοινωνικής ζωής της Ζακύνθου. Προσωπικότητες των γραμμάτων την είχαν ως σημείο συνάντησης και αντάλλαζαν απόψεις. Επίσης εδώ συνέβησαν πολλά ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν τις πολιτικές εξελίξεις στη Ζάκυνθο. Σε αυτή την πλατεία το 1797 οι Ποπολάροι έκαψαν και το Libro D`Oro ( χρυσό βιβλίο) των ευγενών. Το δέντρο της ελευθερίας στο κέντρο της πλατείας συμβολίζει την απελευθέρωση από τους Ενετούς και την υποδοχή των Γάλλων δημοκρατικών. Εδώ βρίσκεται και ο καθολικός ναός του Αγ. Μάρκου που ιδρύθηκε το 1518 ως παρεκκλήσι του μοναστηρίου των Φραγκισκανών καλόγερων. Αργότερα αποτέλεσε τον καθεδρικό ναό της Λατινοεπισκοπής Ζακύνθου – Κεφαλληνίας. 
Συνεχίζοντας από τη πλατεία του Αγ. Μάρκου θα κατευθυνθούμε προς τη πλατεία Σολωμού η οποία αποτελεί αγαπημένο μέρος συνάντησης των Ζακυνθινών και των επισκεπτών. Στη θέση της πλατείας κάποτε υπήρχε θάλασσα που επιχωματώθηκε κατά την επέκταση της πόλης μετά τον σεισμό. Η πλατεία περιτριγυρίζεται επίσης από τα όμορφα κτίρια του Βυζαντινού Μουσείου, της Βιβλιοθήκης, του Πνευματικού Κέντρου και της Εκκλησίας του Αγίου Νικολάου του Μώλου που αποτελεί ένα από τα τρία κτίρια που διασώθηκαν από τον σεισμό του 1953 ενώ στο κέντρο δεσπόζει το άγαλμα του Διονυσίου Σολωμού. 
Η περιήγηση μας θα συνεχιστεί προς τη παραλιακή οδό παράλληλα με τη θάλασσα όπου άλλοτε υπήρχαν τα «ρεπάρα». Τα «ρεπάρα» (riparo, δηλαδή καταφύγιο) όφειλαν την ιδιομορφία τους στα λιμανάκια που σχηματίζονταν μπροστά από τα οικήματα της παραλιακής ζώνης του νησιού, με μεγάλους μαρόκους (πέτρες), τοποθετημένους σε κάθετο άξονα, σχηματίζοντας μια θαλασσινή μεσοτοιχία.
Ο βόρειος αιγιαλός της Χώρας ήταν μια από τις πιο πρωτότυπες και γοητευτικές περιοχές της παλιάς Ζακύνθου. Η περιοχή αυτή, δηλαδή από το σημερινό Ξενία μέχρι το Κρυονέρι ονομαζόταν «Σαμπιονέρα» (Sabbionera, δηλαδή αμμουδιά), σε διάκριση με τη νότια της περιοχής του Άμμου, τη «Σαμπιονέρα γκράντε» (Sabbionera grante).
Με την πάροδο του χρόνου, η «Σαμπιονέρα» επιχώθηκε με μαρόκους και από πίσω υψώθηκαν διάφορα κτήρια, σε όλο το διάστημα μέχρι τον Εσταυρωμένο. Τα πρώτα προς την πόλη είναι τα αρχοντικά που ονομάστηκαν «Ρεπάρα», τα οποία υπήρχαν έως τους σεισμούς του 1953. Στη θέση τους κατασκευάστηκε, κατά την ανοικοδόμηση της πόλης, το 1955, η παραλιακή οδός από την Πλατεία Σολωμού έως το Κρυονέρι.
Στο Κρυονέρι θα κάνουμε στάση στο ενετικό υδραγωγείο το οποίο τροφοδοτούσε όλη την πόλη με νερό που κατασκευάστηκε τον 16ο αιώνα από τους Βενετούς όπου είχαν καταλάβει το νησί από το 1485. 
Προχωρώντας προς την εκκλησία την Κρυονερίτισσα θα αρχίσουμε να ανεβαίνουμε προς το Ακρωτήρι και θα σταματήσουμε για μια ξενάγηση στην περίφημη έπαυλη του Νικολού Σολωμού – Ταμπακιέρη (πατέρας του Διονυσίου Σολωμού).
Ο πατέρας του Εθνικού Ποιητή, κληροδότησε την έπαυλη στον πρωτότοκο γιο του Ροβέρτο. Από το γάμο του Ροβέρτου Σολωμού και της Στέλλας Μακρή γεννήθηκε η Μπετίνα, η οποία παντρεύτηκε το Νικόλαο Κυβετό. Έτσι, η έπαυλη περιήλθε στην ιδιοκτησία του τελευταίου, που τη νοίκιασε στο δημόσιο, ως κατοικία του Άγγλου Αρμοστή της Επτανήσου, όταν επισκεπτόταν ο τελευταίος τη Ζάκυνθο. Οι επισκέψεις αυτές ήταν τακτικές και η έπαυλη του Ακρωτηριού απέκτησε τη φήμη ενός από τα σημαντικότερα κοσμικά κέντρα της κοινωνικής ζωής των αρχόντων, επί Αγγλοκρατίας. Εδώ φιλοξενήθηκε, από τον Άγγλο αρμοστή Lord Nugent, ο πρώτος βασιλιάς της Ελλάδας, Όθωνας, όταν επισκέφθηκε τη Ζάκυνθο, στις 10 Οκτωβρίου 1833. Μετά την ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα, η έπαυλη αγοράστηκε από το Νικόλαο Αναστασίου Λούντζη. Ο γιος του τελευταίου, Δημήτρης, την πούλησε αργότερα στην οικογένεια Χρονόπουλου. Τότε, το περίφημο τριώροφο αρχοντικό είχε πάθει σημαντικές καταστροφές από τους σεισμούς του 1893. Παρ’ όλα αυτά, διατηρούσε και στα προσεισμικά χρόνια όλη του την παράδοση, με την ωραία παρουσία του ζεύγους Χρονόπουλου. Μετά τους σεισμούς του 1953, η έπαυλη αναστηλώθηκε και στεγάζει αξιόλογα έργα τέχνης, οικογενειακά κειμήλια και αρχεία της οικογένειας Χρονόπουλου. Η έπαυλη χτίστηκε σε δεσπόζουσα του Ακρωτηριού, μετά το 1765, σε σχέδια του γάλλου αρχιτέκτονα Ιωακείμ Bocher.
Θα προχωρήσουμε προς το σταυρό της Μπόχαλης όπου θα ξεναγηθούμε στον ιστορικό χώρο του Λόφου του Στράνη. Εδώ ο Διονύσιος Σολωμός ακούγοντας τα κανόνια απέναντι από το Μεσολόγγι εμπνεύστηκε και έγραψε τον Ύμνο εις την Ελευθερία και τους Ελεύθερους Πολιορκημένους. Στο σημείο που υπάρχει σήμερα η στήλη με την προτομή του ποιητή ήταν το πουρνάρι κάτω από το οποίο ο Διονύσιος Σολωμός έγραψε τον εθνικό μας ύμνο. Τμήμα του γέρικου κορμού βρίσκεται σήμερα στην είσοδο του Μουσείου Σολωμού και Κάλβου. Μπροστά στη στήλη το γλυπτό παριστάνει την “Ελευθερία” να κινείται με ορμή προς τα μπροστά και να κρατά στο δεξί χέρι της σπαθί. Στο σημείο που κάποτε υπήρχε η ρίζα του πουρναριού τοποθετήθηκε η μαρμάρινη πλάκα όπου αναφέρεται: “ΣΟΛΩΜΟΣ ΎΜΝΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΝ ΜΑΙΟΝ 1823». 
Μετά την ξενάγηση μας στο λόφο του Στράνη θα κατευθυνθούμε προς τη πλατεία της Μπόχαλης. Από εκεί η θέα είναι μαγευτική καθώς μπορούμε να θαυμάσουμε από ψηλά όχι μόνο την πόλη αλλά και το απέραντο γαλάζιο του Ιονίου που εκτείνεται μπροστά μας, το λιμάνι, το Αργάσι και τον κόλπο του Λαγανά.
Τέλος θα κατηφορίσουμε από ένα μονοπάτι προς την αφετηρία της διαδρομής μας.